Timur AKKURT
Ben hiç süt liman bir gelecek filmi görmedim. Farkında mısınız? Gelecekle ilgili filmlerin hepsinde büyük bir yozlaşma, insanlıktan çıkma, yokluk, kıtlık, sevgisizlik, esaret var!
Robotlar uzun bir süreden beri hayatımızın içinde, verilen görevleri neredeyse hatasız yerine getiriyorlar. Pek çok fabrika robotik üretime geçtikten sonra gerek üretim hızı ve kalitesi anlamında epey avantaj sağlandı. Üstelik orta-uzun vadede de üretim maliyetlerinin düşürülmesinde önemli rol oynadılar, oynamaya devam ediyorlar.
Bir süredir yazdığım bir konu yapay zekaya sahip robotlar gelince ne olacak? Aslında yapay zeka hayatımızda daha çok olduğu zaman ne olacak desek yanlış olmaz sanırım. Pek çok etik problemi ve bilinmezi hayatımızın tam göbeğine yerleştiriyoruz. Teknoloji alanında en büyük geliştirmeler ilk olarak aslında askeri alanda yapılıyor. Sonra yaygınlaşıyor ve bizim gibi son kullanıcıların alabileceği hale geliyor. Yapay zekaya sahip robotlar sıkıntılı bir konu. Yine askeri alanda geliştirilen asker robotlar büyük tehlike! Amerika, Çin, Rusya, İsrail gibi ülkeler yapay zekalı ordular kurmak için ciddi bütçe ve mesai harcıyorlar. Malum devletler güçlü ve yenilmez olabilmek adına çok acımasız ve şuursuz olabiliyorlar. Tek dert çok para ve dünya kaynaklarının kullanımında öncelikli olmak. İnsanoğlunun sonunu getirecek adımları atarken epey bilinçsizleşen bu ülkeler hem lider hem de dünyanın en büyük düşmanları. Üç-beş dev ülke milyarlarca yıllık dünyamızın içine etmek için var güçleriyle çalışıyorlar. Uzak Doğu’da bir deli füzeleri kendine oyuncak etmiş oraya buraya atarak güç gösterisi yapıyor. Gidişat hiç iç açıcı değil.
Tüm bunlar insan zekasının eseri! Düşünün zaten bu kadar sakat bir düşünce yapısı olan insanoğlu bir de kendine yapay zeka yapıyor! Akraba evliliği gibi bir durum söz konusu! Bizim bildiğimiz anlamda yapay zeka çok zararsız, işimizi kolaylaştıran, bize hayatın güçlülükleri konusunda yardım edecek diye bildiğimiz yanı aslında halkla ilişkiler çalışması. Mesela kan örneğinizden hastalık teşhisinizi koyabilmesi, ileride yakalanma riskiniz olan hastalıkları sıralaması ve önlem almanızı istemesi ne kadar güzel değil mi? İşte bu güzel kısmı. Bir diğer taraftan sizin attığınız tüm adımları izliyor, hatta atmadığınız adımları bile öngörüyor, neyi sevip neyi sevmediğinizi analiz ederek size o reklamları karşınıza çıkartıyor, hayatta en son ihtiyacınız olan şeyleri size bir iki tıkla aldırtıyor. Bu yarı masun tarafı! Otonom araçlar diyoruz; evet bu araçlar trafik kazalarını azaltacak, trafiği ferahlatacak, kendimize daha çok zaman ayırmamızı sağlayacak vs. Bu otonom araçlar bir birleriyle konuşarak sürüşü için karar verecek. Buzdolabımız markete kendi kendine sipariş verecek, süpürgeler evinizi siz yokken köşe bucak temizleyecek. Havaalanında dünyanın bin bir türlü dilini konuşan robotlar bize yardımcı olacak. İşte tüm bunlar hoşumuza gidiyor değil mi? Ne kadar değişik bir dünya bizi bekliyor!
Maalesef her şey bu kadar masum değil. Öncelikli olarak yukarıda saydığım devletler öyle bir ordu kuruyorlar ki! Bizi süpürüp atacaklar. Bu robotlar ordu olarak savaşacak, kolluk kuvveti olarak halkın arasında dolaşacak, insiyatif kullanarak karar verecek ve sonuca gidecekler. Bilimkurgu filmi seyredenler bilir, böyle robotların olduğu pek çok film yapıldı ve yapılmaya devam ediyor. Niye? Bizi bu duruma hazırlıyorlar. Zaten bu filmlerin amacı gişe yapmak değil! Toplumu yabancılamasın diye geleceğe hazırlamak. Finansının nereden geldiği belli olmayan büyük bütçeli bu yapımlar aslında çok net bir şekilde bize geleceği gösteriyor. Ben hiç süt liman bir gelecek filmi görmedim. Farkında mısınız? Gelecekle ilgili filmlerin hepsinde büyük bir yozlaşma, insanlıktan çıkma, yokluk, kıtlık, sevgisizlik, esaret var! Yani alışın diyorlar: “Gelecekte kapkara gibi bir dünya sizi bekliyor.” Tek eğlenceli gelecekten gelen çizgi film ‘Jetgiller’di gerisinden hayırlı bir ışık göremedik.
Şimdi Birleşmiş Milletler (BM), yapay zekayla ilgili gelişmeleri ve yaratabileceği tehditleri incelemek için Hollanda’nın Lahey kentinde bir merkez kurdu.
BBC’de yayınlanan haber şu şekilde;
İngiliz The Guardian gazetesinin haberine göre, Yapay Zeka ve Robotlar adıyla kurulan bu merkezde, otonom robotlar konusundaki teknolojik ilerlemelerden kitlesel işsizliğe, olası riskler araştırılacak. Hollanda gazetesi de Telegraaf’a konuşan BM Suç ve Adalet Araştırma Enstitüsü’nden strateji danışmanı Irakli Beridze, “toplumlar gelişmelere hızla adapte olmazsa, bunun istikrarsızlık yaratabileceğini” söyledi.
Yapay zekâ bazıları için insanlığın kurtuluş yolu, kimilerine göreyse insan ırkının sonuna giden yolun başlangıcı.
‘Otonom silahlanma yarışı’
Kısa süre önce dünyanın önde gelen 100 robot uzmanı, BM’ye yazdıkları mektupta şu uyarıyı yapıyordu:
“Pandora’nın kutusu açıldıktan sonra kapatması zor olur”
Tesla’nın kurucusu Elon Musk ve Google’ın satın aldığı yapay zeka şirketi DeepMind’ın kurucusu Mustafa Süleyman’ın da aralarında olduğu imzacılar, öldürme yeteneği olan robotların geliştirilmesinin ve kullanılmasının yasaklanmasını talep ederek, bu robotların yeni bir silahlanma yarışı çıkarabileceğini söylüyordu.
‘Varoluşsal tehlike’
Dünya Ekonomik Forumu’na göre, önümüzdeki yıllarda işgücü piyasasında 7.1 milyon iş tarihe gömülebilir. PwC araştırma şirketinin raporunda da, yapay zekanın İngiltere’deki işlerin yüzde 30’unu ortadan kaldırabileceği belirtiliyor.
Nitekim Almanya’nın en büyük bankası Deutsche Bank’ın CEO’su John Cryan, yapay zekâ ve otomasyon geliştikçe robotların ‘abaküs görevi gören’ bazı çalışanların yerine geçebileceğini söylemişti.
Cryan, “Bankalarımızda mekanik işler yaparak robotlar gibi davranan çalışanlarımız var. Yarın bir gün, insanlar gibi davranan robotlarımız da olabilir” demişti.
Kısacası, teknoloji uzmanı Elon Musk’ın uyardığı gibi, “yapay zeka karşımızdaki en büyük varoluşsal tehlike” olabilir.
Stephen Hawking’in şu sözleri de akıllarda:
“Yapay zeka insanlığın başına gelen en iyi şey de olabilir, en kötü şey de”
Vaziyet bu şekilde, şimdi şapkayı önünüze koyun ve kara kara düşünün! Çukur gittikçe bize yaklaşıyor…
(Birgün, 30.09.2017)
YORUMLAR(1)
SİZ DE YORUM YAZIN