Tweet

Barış ERGİN

Koronavirüsün maliyeti hakkında onlarca senaryo üzerinde çalışılıyor. En iyi senaryoda maliyet 1 trilyon dolar en kötüsünde ise 2.7 trilyon dolara kadar çıkıyor.

Koronavirüs dünyaya yayıldıkça küresel ekonomiyle ilgili senaryolar da havada uçuşuyor. Birçok araştırma departmanı yılbaşından bu yana çeşitli senaryolar üzerinde çalışıyor. İyi, orta ve kötü senaryolar üzerinde çeşitli maliyetler çıkarılıyor. En iyi senaryoda koronavirüs krizinin maliyetinin 1 trilyon dolar olacağı belirtiliyor. En kötü senaryoda ise 2.7 trilyon dolar civarında bir maliyetin ortaya çıkacağı tahmin ediliyor. Çin’de son üç aydır yaşananlara, diğer ülkelerdeki vakaların dağılımına, küresel tedarik zincirlerine yönelik risk tahminlerine ve küresel ekonominin büyük ölçekli modeline dayanarak geliştirilen senaryolara göre, küresel büyümenin 0.5 ile 1.5 puan arasında düşeceği vurgulanıyor. En iyi senaryo da 5 milyon şirketin risk altında olduğu tahmin ediliyor.

16 TRİLYON $ BUHARLAŞTI

Piyasalar tarafında kayıp da ciddi boyutlara ulaşmış durumda. Fransa ve Almanya’da kayıp yüzde 30’lara kadar çıktı. Borsa İstanbul’da ise yüzde 21’lerde. ABD’den Asya’ya, Avrupa’dan Ortadoğu’ya kadar tüm endekslerde çok sert değer kayıpları yaşanırken, salgının piyasaları ilk vurduğu 19 Şubat’tan bu yana küresel borsalardan 16 trilyon dolar buharlaştı. En kötü senaryoda seyahatlerin yüzde 85 düşmesi ve otomobil satışlarının da yüzde 80 azalması öngörülüyor. 2020’de en büyük ara malı üreticisi Çin’in devreden çıkması ile fiyatlarda artış beklentisi de yükseliyor. Bazı firmaların tedarik zinciri nedeniyle batacağı, bazılarının da üretime bir süre ara vereceği belirtiliyor. Kötü senaryoda küresel büyüme sıfıra inebilir. Çünkü dünyanın büyüme motorları Güney Kore, İtalya, Japonya, Fransa ve Almanya gibi ülkeler koronavirüsten etkilendi. İyi senaryoda ise büyüme rakamı yüzde 2.3’te kalacak.

AB’DEN DESTEK GELDİ

Koronavirüsün etkilerini azaltmak için de her gün destek paketleri açıklanıyor. Dün de Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen‘den bir açıklama geldi. Avrupa Birliği’nin Euro Bölgesi’nde koronavirüsün etkilerini azaltmak için 37 milyar dolarlık yatırım destek paketi hazırladığı belirtildi. Leyen, üye ülkelere bütçe açığı konusunda esnek davranılacağını söyledi.

MERKEZ BANKALARI PARA POMPALIYOR

VİRÜSÜN etkisini hafifletmek için piyasalara para pompalayan ABD ve Avrupa merkez bankalarını diğerleri izledi. Avustralya Merkez Bankası repo işlemleri yoluyla sisteme 5.52 milyar dolar para aktardı. Kanada Merkez Bankası 500 milyon Kanada doları değerinde bir likidite operasyonu olacağını açıkladı. İsveç Merkez Bankası, 51 milyar dolarlık kredi planı yaptı.

(Sabah, 14.3.2020)