Murat AĞIREL

Adı: Okan Bayram

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uzay Mühendisliği bölümü öğrencisiydi Okan Bayram. İTÜ 1773 Kahve Satış Mekanı’nda baristalık yapıyordu. Ne yazık ki geçen gün üniversitenin Ayazağa Kampüsü içerisinde bulunan inşaat alanındaki bir binadan atlayarak intihar etti.

Üniversite yönetimi “Uzay Mühendisliği Bölümü eski öğrencimiz Okan Bayram vefat etmiştir. İTÜ Ailesi olarak öğrencimize Allah’tan rahmet, ailesi ve tüm yakınlarına başsağlığı dileriz. Olayla ilgili soruşturmayı yakından takip ediyoruz” diye açıklama yaptı.

Üniversite yönetiminin açıklamasına İTÜ mezunları ve İTÜ öğrencileri tepki gösterdi. İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, konuya ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Okay Bayram’ın mezun statüsünde olmadığını anlattı. Kadıoğlu, “Mezun iş bulamadı diye bizi karalamaya çalışan tipler var. Sevdiğimiz bir öğrenciydi. Hayat şartları öğrencileri okurken çalışmaya zorluyor, başarılı olmayınca bunalıma giriyor gençler. Bu yüzden başarı değil ihtiyaç bursu lazım. Buradaki esas mesele yüksek puanla gelen bir öğrencinin çalışmak zorunda kalıp mezun olamamasıdır. Bunu vurgulamak istedim. Niyet okuyucu çok bilmişler vıdı vıdı. Ülkemizde başarıyı ödüllendirme burs verme anlayışı ihtiyaç bursuna dönüşmeli” dedi.

Sanırım Kadıoğlu anlatmak istediğini net ifade edememiş. Böylesine bir olayda öğrenci mezun olsa ne olur öğrenci ne olur…

Artık yitip giden hayatların bir önemi kalmadığı için en önemli noktayı da kaçırıyoruz: “Hayat şartları öğrencileri okurken çalışmaya zorluyor.”

Ülkemizin geleceğini emanet ettiğimiz gençlerin içinde bulunduğu durumun net özetidir Kadıoğlu’nun bu cümlesi.

ACI VEREN TABLO

Okan Bayram gibi sayısını net bilmediğimiz genç kardeşimiz hayatına son verdi. Üniversite öğrencisi hepsi. 2023 yılında Ulusal medyaya yayınlanmış haberlere bakın;

Elazığ’daki Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi 2. sınıf öğrencisi 20 yaşındaki E. K. cemaat yurdunda gördüğü baskı yüzünden intihar etti.

Anadolu Üniversitesi İlköğretim Matematik Öğretmenliği Bölümü 3. sınıf öğrencisi 21 yaşındaki R. A. borçları yüzünden kredi çektiği ve ödeyemediği ve bu nedenle intihar ettiği iddia edildi.

Eskişehir’de kaldığı KYK yurdunun 5’inci katından atlayan üniversite öğrencisi S. N. R. yaşamına son verdi.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Okul Öncesi Öğretmenliği 1. sınıf öğrencisi S. T., kaldığı yurtta yaşamına son verdi. Ailesine bir not bırakan gencin hem okuyup hem çalıştığı, dün gece de işten geldikten sonra intihar ettiği öğrenildi.

Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi öğrencisi A. T. üniversiteye ait Beytepe Öğrenci Evleri’ndeki yurt odasında ölü bulundu.

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Ağız ve Diş Sağlığı Bölümü 1. sınıf öğrencisi E. C. (18) kampüs içindeki kaldığı yurttaki banyoda ölü halde bulundu.

Aydın’da Güzelhisar KYK Kız Öğrenci Yurdu’nda asansör düşmesi sonucu Adnan Menderes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bölümler Fakültesi öğrencisi 22 yaşındaki Z. E. öldü.

Çok fazla genç kardeşimizin vefat haberi var. En son can veren gencimiz ise Okan Bayram oldu.

Aslında bu tür hayatına son veren isimleri yazmamak, olayı normalleştirmemek zor durumda olan insanları bu duruma yaklaştırmamak gerek. Fakat artık dayanamıyorum. Kimsenin bir şey yapmaması, toplum olarak bizim bile elimizi taşın altına sokmamamız isyan ettiriyor. Böylesine zeki gençler iktidarın ve muhalefetin umurunda bile değil.

Merak ettim 2023 yılında meydana gelen, yüreğimizi yakan bu haberler ile ilgili bir resmi veri var mı diye baktım. TÜİK verileri var sadece. O da 2022 yılı verileri olarak sunulmuş.

2022 yılında Türkiye’de toplam 3 bin 111 erkek bin 35 kadın toplam 4 bin 146 kişi intihar etmiş. Yani her gün 11 kişiden fazla kişi ülkemizde intihar eder duruma gelmiş.

2000 yılında ise intihar eden kişi bin 802 kişi iken bu sayı 2022 yılında 4 bin 146 kişi olmuş. 2022 yılında intihar eden kişilerin bin 116’sı Ortaokul ve dengi okul mezunu, bin 151’i lise ve dengi, 635’i Yüksek Öğretim mezunu.

Yüksekten atlayarak intihar eden kişi sayısı 565, kendini asarak intihar eden kişi sayısı bin 942, kimyevi madde kullanarak 353 kişi, ateşli silah kullanarak bin 36 kişi, kesici bir alet kullanarak 81 kişi olarak TÜİK belirtmiş.

İntihar eden kişilerin yaş aralıkları ise şöyle:

15-19 yaş aralığında intihar eden kişi sayısı 410.

20-24 yaş aralığında intihar eden kişi sayısı 544

25-29 yaş aralığında intihar eden kişi sayısı 568

30-34 yaş aralığında intihar eden kişi sayısı 460

Yani TÜİK verilerine göre 2022 yılında 15-29 yaş aralığında intihar eden genç sayısı bin 522 kişi. Ayda 126 genç, günde ise 4 genç intihar ediyor.

Bakın bu rakamlar 2022 yılı için kayda geçen rakamlar. 2023 ölüm verileri TÜİK tarafından yayımlanmadı.

Raporda intihar sebebi olarak; Geçim zorluğu 300 kişi, aile geçimsizliği 189, hastalık 1113, öğrenim başarısızlığı 12, diğer bin 306 olarak belirtilmiş.

Yaşanan intihar vakalarına özellikle üniversite öğrencilerinin intihar vakalarına sayısal veri olarak değil sosyolojik bir gerçeklik olarak bakılmak zorunda.

Üniversiteyi kazandığı belli olan gençlerin düşünmesi gereken alacağı eğitim ve kendilerini geleceğe hazırlamak olması gerekirken, sonuçların açıklanmasının hemen ertesinde sorunlarla uğraşmaya başlıyor.

Sadece gençler değil aileleri de bu sorunlar ile boğuşan diğer kesim. Ancak asıl mücadele eden öğrencinin kendisi oluyor.

Ülkemizdeki yaşanan ekonomik kriz pembe tablolar ile perdelenmeye çalışılsa da ekonomik krizi yaşayan aileler çocuklarını okuturken dahi en temel ihtiyaçları dışında bir ihtiyacını karşılamayacak duruma gelmiş durumdalar.

Gençlerin yaşadığı en temel sorunlardan biri barınma sorunu. Devlet yurtlarının yetersizliği, var olan çözüm imkanlarının siyasi tercihler ile gerici vakıf, cemaat ve tarikatların emrine tahsis edilmiş olması gençlerin barınma sorununun en temel nedenlerindendir.

Büyük umut ve hayaller ile kazandıkları üniversitelere kayıt yaptırmak için şehir değiştirmek zorunda olan gençler ilk iş olarak devlet yurtlarına başvuruyorlar.

2022-2023 Öğretim Yılı Yükseköğretim İstatistiklerine göre, Türkiye’deki 208 yükseköğretim kurumunda 6 milyon 950 bin 142 öğrenci bulunuyor. Gençlik ve Spor Bakanı Dr. Mehmet Muharrem Kasapoğlu’nun açıklamasına göre Türkiye’de yurt kapasitesinin bugün itibarıyla 800 binin üstüne çıkmış.

Devlet yurdunda kalan öğrencilerin de sorunları çok fazla. Medyaya yansıyan haberleri hep birlikte görüyoruz. Asansör faciaları, yemeklerin yetersiz, kurtlu ve sağlıksız olması, yurtlardaki yönetim baskılar vb. sorunlar…

Devlet yurduna yerleşemeyen 6 milyon 150 bin öğrenci için barınma arayışı başlıyor. Maddi imkanı yeterli olan öğrenciler ev kiralıyorlar. Biraz maddi durumu olan öğrenciler ise arkadaşları ile ev kiralıyorlar.

Özel yurtlar, belediyelerin yurtları yine ilk başvurulan adresler oluyor.

Kalan öğrenciler ise çaresiz şekilde vakıf, cemaat ve tarikat yurtlarına başvurmak zorunda kalıyorlar.

Yetkililer ne düşünüyor bilmiyorum ama gençlerin içinde bulunduğu durum, yaşam şartları, gelecek kaygıları, ekonomik durumları, siyasi umutsuzluk onları çıkmaza sürüklemekte.

Okan Bayram bunun son örneği.

Yaşamına son verdiği inşaat da güvenlik tedbirleri var mıydı?

Üniversite içerisindeki iş yerinde mi sorun yaşandı?

Başka sebepler mi vardı soruşturma başlamış. Soruşturma Okan’ı geri getirmeyecek ne yazık ki. Ancak genç intiharları ve sebepleri uzmanlar tarafından tüm yönleri ile araştırılmalı irdelenmeli.

İyi güzel uzaya gidiyoruz da bir nesli de yarattığımız karanlıkta yok ediyoruz.

(Cumhuriyet, 27.01.2024)