Tweet

Ceyda ERENOĞLU

Yaşlılıkta depresyon sık karşılaşılan önemli bir sorun. Üstelik ihmal edilmemesi ve gerekli tedavinin mutlaka gerçekleştirilmesi gerekiyor. Sorunun çözümünde sadece depresyondaki hastayı doktora götürmek yeterli olmuyor. Hasta yakınlarının o kişinin dilinden anlamaları, şefkat ve sabır dolu olmaları da gerekiyor. Ihlamur Konağı Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezi’nden Uzman Psikolog Meral Keighobadi, bu kişilere nasıl yaklaşılması ve nelere dikkat edilmesi gerektiğiyle ilgili önemli bilgiler verdi.

2 HAFTADAN UZUN SÜREN BELİRTİLERE DİKKAT!

Hastaya tanı, tanı konulmasını gerektiren belirtilerin birkaçının 2 hafta boyunca hemen her gün olması durumunda konuyor. İleri yaş depresyonlarında, duygu durum belirtileri olan hüzün, elem, üzüntü ön planda olmayabiliyor. Yaygın anksiyete, sinirlilik, huzursuzluk, çocuksu davranışlar, inatçılık, sürekli yakınma, sızlanma, aşın talep edicilik de depresyonun maskeli görüntüleri arasında yer alıyor. Böyle yaşlılar depresyonda olduklarını inkâr etseler de işlevsellikleri azaldığı için acilen tedavi edilmeleri gerekiyor.

Depresyonlu hastanın ailesinin yapabilecekleri

. Depresyonu olabilecek bir hastaya yardım için atılacak ilk adımın, onun bir psikiyatra (tercihen bir yaşlılık psikiyatrına başvurmasını sağlamak olduğu belirtiliyor. Depresyonun kolayca tedavi edilebilir tıbbi bir rahatsızlık olduğu, yaşlanmanın normal bir evresi sayılmadığı hatırlanmalı. Hastalığın belirtilerini anlamak ve tanımlamak son derece önemli görülüyor. Günlük yaşamı etkileyen belirtiler görüldüğü takdirde her rahatsızlıkta olduğu gibi hekime danışılması gerekiyor.

. Depresyonlu kişilerin çoğu ilgi, himaye ve destek isteseler de korkup yardıma karşı koyabiliyor. İntihara yatkın bir yaşlının yakınlarının anlayışlıdan çok daha öte olmaları gerekiyor. Evdeki ilaç ve silahları yok etmek, yaşlı kişiyi kendine zarar verebileceğini düşünerek yalnız bırakmamak, doktorları veya psikiyatrıyla yakın işbirliği içinde tedaviye uyum göstermesine yardım etmek, gerekirse hastanede yatarak tedavisine destek olmak önemli bulunuyor.

. Depresyondaki kişiye ya da yakınınıza yardım etmek için tedavi sürecinde koşulsuz sevgi ve destek sunmanızın çok önemli olduğu belirtiliyor. Bu yaptığınız, depresyon evresinde birbirinden ayrılmayan karamsarlık, düşmanlık ve asabiyetle baş edip sizi şefkatli ve sabırlı hale getiriyor.

. Kişinin ihtiyaç duyduğu (ve kabullenmeyi istediği) şeylere elinizden gelen yardımı sunmanız psikolojiniz üzerinde önemli rol oynuyor. Yakınınıza şikayetleriyle ilgili randevu alıp götürmeniz, seçeneklerini araştırıp tedavinin şartlarını yerine getirmesinde yardımcı olmanız büyük yarar sağlıyor.

. Depresyondaki kişiden beklentilerinizin gerçekçi olması gerekiyor. İlerlemenin yavaş gerçekleşmesi ya da kesintiye uğramasının sizi yıldırmaması öneriliyor. Mücadeleci ve sabırlı olmanız ve ideal bir tedavide bile depresyonun bir gecede iyileşemeyeceğini unutmamanız çok önemli.

. Model sunun. Depresyonlu kişiyi kendiniz de aynısını yaparak, daha sağlıklı ve canlı bir hayat sürdürmesi için teşvik edin. Bunu yaparken olumlu bir duruşunuz olsun. İyi beslenin, alkol ve uyuşturucudan uzak durun, egzersiz yapın ve destek almak için diğerlerine güvenin.

. Faaliyetler için teşvik edin. Yakınınızı eğlenceli bir film ya da sevdiği bir restoranda yemek gibi canlandırıcı faaliyetlere davet edin. Egzersiz yapmaya ikna etmeye çalışıp yaşamına hareket katın. Birlikte yürüyüşe çıkmak en kolay seçenektir.

. Mümkün olduğunca beraber çalışın. Ev işlerinde yardımcı olmayı önerin, kendinizi harap etmeden elinizden geleni yapın.

Depresyondaki yaşlıya bu cümlelerle yaklaşın

. Bu konuda yalnız değilsin. Senin için buradayım.

. Buna şu anda inanmıyor olabilirsin ama hislerin değişecek.

. Nasıl hissediyor olduğunu tam olarak anlayamıyor olabilirim, ama seni umursuyorum ve sana yardım etmek istiyorum.

. Benim için önemlisin. Hayatın benim için önemli.

. Sana yardım etmek için bana şu anda ne yapabileceğimi söyle.

Şunları söylemekten kaçının

. Her şey senin kafanda bitiyor.

. Hepimiz böyle zamanlardan geçiyoruz.

. İyi tarafından bak.

. Uğrunda yaşayacağın çok şey varken yaşamdan vazgeçmek niye?

. Durumun için elimden hiçbir şey gelmez.

. Toparla kendini artık.

. Senin neyin var?

. Şimdiye kadar daha iyi olman gerekmez miydi?

Depresyonda intihar büyük tehlike!

DEPRESYONDAKİ birey kendisi için intihardan başka bir çıkış yolu görmeyebiliyor. Depresyon, değerlendirme yapmayı engelleyip düşünme işleyişini bozduğu için kişiyi, hissettiği acıyı sona erdirmenin tek yolunun ölüm olduğuna inandırabiliyor. Aile bireyinizin, aklından intiharı geçirdiğini düşünüyorsanız, onunla endişeleriniz hakkında hiç zaman geçirmeden konuşun. İntihar etmeyi düşünen biri için yapabileceğiniz en iyi şeylerden birinin konuşmak olduğunu unutmayın. İntihara meyilli düşünceler ve hisler hakkında konuşmak bir insanın hayatını kurtarabilir. Bu yüzden eğer endişeleniyorsanız düşüncelerinizi dile getirin ve hemen uzman yardımı alın!

İNTİHARA YATKINLIK BELİRTİLERİ

• İntihar etmek, ölmek ya da birisine zarar vermek hakkında konuşmak.

• Zihni ölümle meşgul etmek.

• Çaresizlik ya da kendinden nefret etme gibi hisler dile getirmek.

• Tehlikeli ya da kendine zarar veren davranışlarda bulunmak, işleri yoluna koyup veda etmek.

• Hap, silah ya da başka ölümcül nesneler aramak.

• Depresyon sonrası aniden sakin hissetmek.

(Habertürk Magazin, 26.01.2017)