Tweet

Belgin Temur (Pedagog)
Özel Mavi Aile Danışma Merkezi

Neredeyse her gün ülkenin bir yerinden çocukların cinsel istismarı ve tecavüzü ile ilgili haberler alıyoruz.  Son yaşanan 45 çocuğa tecavüz olayında bir kez daha anlaşıldı ki; çocukların korunmaları, baskı altında tutulmamaları, kendileriyle temas eden kişilerin çocuklarla olan ilişkilerinin anne baba tarafından gözlemleniyor olması gibi hususlar son derece önemli. Bu nedenle de çocukların kendilerine eğitim veren kişiler dahil ilişkide oldukları tüm kişilerle nasıl bir iletişim içinde olmaları gerektiğini onlara öğretmek gerekiyor.

Bunun için aileler, okullar, devlet ve genel olarak toplum ne gibi önlemler almalı? İşte 7 öneri:

1 – Bilgilendirmek önemli

Çocukları korumanın yolu öncelikle onları bilgilendirmekten geçer. Çocuklar cinsiyet farkını, bedenlerini, cinsellikle ilgili birçok şeyi yaşları geldikçe merak ederler. Merak ettikleri soruları anne babalarına sorarlar. Sordukları anda sordukları kişiden doğru ve tatmin edici yanıt aldıklarında artık başka kaynaklara başvurma ihtiyacı duymazlar. Ancak bu soruları karşısında utandırılan, kaçamak yanıtlarla bu konunun konuşulması uygun olmayan bir konu olduğu mesajını alan çocuklar doğal olarak merak etmeye devam ederler ve uygun olmayan kaynaklardan meraklarını gidermeye uğraşırlar. Bu da çocukları istismara açık hale getiren şeylerden biridir.

2 – Çocukla konuşulmalı

Cinsel konular hakkında çocukla konuşabilmek çok önemlidir. Eğer bu tip konularda nasıl cevap vermeniz gerektiğini veya nereden başlamanız gerektiğini bilmiyorsanız mutlaka konu ile ilgili yazılmış kitaplara ya da ilgili uzmanlara başvurarak bilgi sahibi olmalısınız. Anne ve babasından sağlıklı cinsel bilgiler alan bir çocuğun kendisine kötü amaçla yaklaşan birini ayırt etmesi ve bu konu ile ilgili ailesine bilgi vermesi daha yüksek bir olasılıktır.

3 – Sırrını paylaşsın

Çocukların özellikle anneleri ile aralarında tam bir güven ilişkisi olması çok önemlidir. Kendisini mutsuz ve rahatsız eden konularda sır tutmaması gerektiğini, olup biten her şeyi mutlaka annesine anlatması gerektiği söylenmelidir. Söyleyecekleri karşısında da kendisine kızılmayacağı, utandırılmayacağı ya da ceza almayacağı garantisinin verilmesi gerekir. Çünkü birçok çocuk kendisine kızılacağı veya ceza verileceği düşüncesi ile başına gelenleri saklamaktadır.

4 – Sorularına yanıt verin

Genel olarak suçlayıcı tavrı olan anne babaların çocuklarının yine cinsel istismar durumlarında kendilerini daha fazla suçlu hissettikleri ve bu nedenle de uzun süreler kendisine yapılana razı geldikleri bilinmektedir. Anne babaların her zaman çocukların cinsellikle ilgili soruları karşısında rahat olmaları, bu meraklarından ötürü çocukları eleştirmemeleri, tüm diğer merak ettikleri konular gibi bu konuyu merak etmelerinin de çok güzel olduğu mesajını vermeleri ve yanıtlarında dürüst olmaları çok önemlidir. Birçok çocuk gelişimleri boyunca defalarca anne babasına sorular sorar. Ama sağlıklı yanıtlar alamadığını fark ettiğinde de bir daha hiç soru sormaz. Bu nedenle eğer çocuğunuz size bu konularla ilgili hiç soru sormuyorsa mutlaka daha önce sorduğu bazı sorulara doğru yanıt vermediğinizi ya da yanıt vermekten kaçınarak çocuğunuzun merakından utanmasını sağladığınızı düşünmelisiniz.

5 – Sakin ve rahat iletişim kurun

Eğer çocuğunuzun istismara uğradığını öğrenirseniz öncelikle çocuğunuzla sakin ve rahat bir iletişim içine girmelisiniz. Onu suçlamayacağınızı her koşulda sevip koruyacağınızı bilmesini sağlamalısınız. Olanları sakince anlatmasını istemeli ve siz de mümkün olduğunca onu zorlamadan heyecanınızı kontrol altına alarak dinlemelisiniz. Çok fazla baskı yapıp, çok fazla soru ile bunaltmamalısınız. İstediği zaman devamını anlatabileceğini söylemelisiniz. Hiçbir sebeple onu suçlamamalısınız. Ayrıca kendisinin bir hatası da olsa onun hep yanında olacağınızı bilmesi gerekir. Cinsel istismarın bir suç olduğunu unutmamalı ve suçlunun suçunu saklamanın sonucunun başka çocukların da mağduriyeti olacağını unutmamalısınız.

6 – Kanuni düzenlemeler gerek

Diğer yandan kanuni prosedürde ilerlemek için istismara uğrayan çocuklar maalesef defalarca ifade vermek durumunda bırakılmaktadırlar. Karakolda, savcılıkta, mahkemede, adli tıpta vs. Bazen üzerinden çok zaman geçtiği halde çocuklara aynı sorular defalarca sorulmakta ve çocuklar yaşadıkları travmayı yeniden hatırlayarak sürekli travmatize olmaktadırlar. Bu konuda hem kanuni düzenlemeler yapılması hem de bu tür suçların caydırıcılığı konusunda gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. Özellikle Adli Tıp kriterleri yüzünden bazen uzun yıllardır istismar edilen çocuklar bile “yalancı” durumuna düşürülmektedir. Suçlular suçları kanıtlanamadığı için suçsuz bulunmakta ve adaletin yerini bulmamış olması hissi bu çocukların yaşamları boyunca ruhsal olarak zorlanmalarına neden olabilmektedir.

7 – Okulda bilinç sağlanmalı

Çocuğun korunması hem ailenin, hem toplumun hem de devletin görevi. Bu anlamda toplum olarak çocuklara yaklaşım konusunda bilinçlenmeli, cinsel eğitimin ve istismardan korunma eğitimlerinin okullarda yaygınlaştırılması için bilinç oluşturmalıdır. Bu bağlamda gerekli kanuni düzenlemelerin ve uygulamaların çocukların korunmasına ve mağduriyetlerinin ortadan kaldırılmasına yönelik olarak ele alınması gerekmektedir.

(Birgün, 16.03.2016)