Afganistan’dan kaçış hikayeleri arasında, onlarca skandala karışmış bir özel savunma şirketinin adı bir kez daha gündeme geldi: Blackwater.

Afganistan ve Irak’ta ABD hükümeti için çalışan Blackvvater, Kabil’deki can pazarında bir kişiyi uçağa bindirip ülke dışına çıkarmanın fiyatını 6 bin 500 dolar olarak belirledi. Üstelik bu “standart” bir hizmet için talep edilen meblağ. Evden havalimanına servis gibi ekstra hizmetler ücrete tabi. Bu hizmetlere havalimanına zırhlı araçla girmek de dahil.

Konuyla ilgili olarak bir basın toplantısında konuşan Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, “Kalbi ve ruhu olan hiç kimsenin, can korkusuyla bir ülkeden çıkmaya çalışan insanların ıstırabından ve acısından yararlanma çabalarını destekleyeceğini düşünmüyorum” dedi.

 

İsteyene zırhlı servis

Ortalama yıllık maaşların 600 dolar olduğu ülkede kimin 6 bin 500 doları bir anda ödeyebileceği sorusu bir yana, Taliban daha tahliyelerin başında ülke vatandaşlarının yurt dışına kaçırılmasından “memnun olmadığını” ve buna “müsaade etmeyeceğini” duyurdu.

Blackwater’ın teklifi, belirtilmemiş ek bir gizli ücret karşılığında havaalanına güvenli geçişi sağlamak için bir zırhlı araç içeriyor. Prince olayın duyulmasından sonra epey eleştiri topladı, ancak kamuoyunun tepkisiyle ilk kez karşılaşmıyordu.

2012’de Blackwater kurucusu Erik Prince ile ilgili uluslararası suçlamalara ilk kez 1992 yılında, Somali’ye iç savaş sırasında uygulanan silah ambargosunu deldiği gerekçesiyle bir BM raporunda yer verilmişti. O dönemde Beyaz Saray’daki alt seviye güvenlik stajını yeni bitirmiş, gönüllü olarak itfaiye erliği yapıyordu. Yine 1992’de SAT komandosu olmak için subay okuluna girdi, Haiti’de ve Yugoslavya’da özel eğitimler aldı; operasyonlara katıldı.

1995’te istifa edip özel bir güvenlik şirketi kurdu. İki yıl sonra Kuzey Carolına’da 6 bin dönümlük bir arazi üzerinde Blackwater’ı kurdu. Şirket yıllar içinde milyarlarca dolarlık sözleşmeler kazanacak, CIA için dahi çalışacaktı.

Eylül 2007’de Blackwater mensupları Bağdat’taki Nisour Meydanı’na kalabalık bir saatte ateş açarak 17 sivili öldürmekle suçlandı.

Prince 2009’da şirketin CEO’luğundan istifa etti ve 2010’da şirketi bir grup girişimciye sattı, ancak yönetim kurulu başkanı koltuğunu korudu. 2009’da şirket Irak sözleşmesiyle birlikte yılda 1 milyar dolar da kaybetmiş oldu.

2010 yılında, yanı Arap Baharı öncesinde Birleşik Arap Emirlikleri’nde olası isyanlara karşı güvenlik sağlamak için sözleşme imzaladı. Trump dostluğu Prince, 2019’da da bu kez Libya’da BM’nin silah ambargosunu ihlal etmekle suçlandı. O dönemde New York Times, Blackwater’ın, Libya’nın demokratik olarak seçilmiş hükümetini devirmek için komplo kuran bir savaş ağasına 80 milyon dolar karşılığında silah ve paralı asker tedarik ettiğini yazdı.

Prince 2017’deTrump’ın danışmanlarıyla yaptığı bir toplantıda Afganistan’daki tüm ABD faaliyetlerinin Blackwater’a devredilmesini teklif etti. Bu donemde Prince’in kız kardeşi Betsy Devos eğitim bakanıydı. Nitekim, Irak konusunda Blackwater hakkındaki suçlamaları affeden de Trump olmuştu

.