Maalesef 2016 yılına terör olayları damgasını vurdu ülkemizde… Bölgemizdeki çatışmalar, savaşlar ülkemize yansıdı. Teröristlerin bombalı ve uzun namlulu silahlarla gerçekleştirdikleri katliamlarda yüzlerce yurttaşımız yaşamını kaybetti…

Elbette ki, terör olayları ön plana geçti. Ama bir de gündelik yaşamımız ve gündelik yaşamımızdaki şiddet olayları var… Terörün gölgesinde kalsa da, şiddet olayları da, cinayetler de artarak sürdü, sürüyor…

Bireysel silahlanmayla mücadele eden Umut Vakfı olarak basına yansıyan silahlı cinayetlerin, şiddetin günü gününü istatistiklerini tutuyoruz malumunuz… Ve ilk kez geçen yıl bu istatistiklerden yola çıkarak “Türkiye’nin şiddet (cinayet) haritası”nı hazırlamıştık… Tuttuğumuz istatistikler ve yaptığımız araştırmaya göre, 2015 yılında 2 bin 175 olay basına yansımış, bu olaylarda toplam bin 951 kişi ölmüş, bir kısmı ağır bin 286 kişi de yaralanmıştı.

Ve yine 2015 yılında meydana gelen bireysel silahlı olayların yüzde 71’inde tüfek, tabanca ve beylik silahı gibi ateşli silahlar, yüzde 29’unda ise kesici ve delici aletler kullanılmıştı.

Gün gün tuttuğumuz çeteleye göre; 2016 yılında ise 2 bin 720 bireysel silahlı olay ulusal ve yöresel medyaya yansıdı. Bu olaylarda, 2 bin 57 kişi öldü, bir kısmı ağır bin 961 kişi de yaralandı… Ağır yaralananlardan daha sonra ne kadarının öldüğünü tespit etme olanağımız maalesef bulunmuyor…

İstatistiklere bakıldığında; 2016 yılında şiddet olaylarında ateşli silahların kullanımında önceki yıla göre yüzde 7’lik bir artış dikkat çekiyor. 2016 yılında olayların yüzde 78’inde ateşli silahlar (Yani yüzde 43’ünde kalaşnikof dahil uzun namlulu silahlar, yüzde 30’unda tabancı ve yüzde 5’inde de beylik silahları kullanılmış), yüzde 22’sinde ise çoğunluğu bıçak olmak üzere satırdan baltaya kesici aletler kullanıldı…

İnanılmaz, ama geçen yıl üç de akıllara durgunluk verecek şekilde patlayıcı ve bombalı saldırı yaşandı. Geçen yılın sonunda olduğu için hatırlarsınız Van’da 28 Aralık günü 64 yaşındaki Hacı Şimşek aralarında arazi anlaşmazlığı bulunan yakın akrabasının evine el bombası attı ve 51 yaşındaki Cerciş Örkmen’in ölümüne, eşi Meryem Örkmen’in ise yaralanmasına neden oldu. Kaçan şahıs, daha sonra polis tarafından yakalandı ve evinde yapılan aramada bir el bombası daha ele geçirildi…

Diğer bir saldırı ise şiddet, olay deyince akla ilk gelen illerden olan Adana’da gerçekleşmişti. Bizim gibi siz de unutmuşsunuzdur bu olayı. Hatırlatalım…

18 Ekim günü basına yansıdı. Uyuşturucu davasına ilişkin Seyhan ilçesi Hürriyet mahallesindeki bir sokakta keşif yapan adliye personeline yönelik el yapımı patlayıcıyla saldırı düzenlendi. Biri yargıç üç kişi yaralandı. Personelin kullandığı araçta ise hasar oluştu…

Üçüncü olayı da anımsayacağınızı düşünüyoruz. İstanbul Maltepe’de 11 Kasım 2016’da yaşanmıştı. Alican Kurdaş adlı bir genç babasının iş yerine bombalı paket göndermişti. Patlamada, babası, ortağı ve sekreteri dahil üç kişi yaralanmıştı.

Bölgelere göre şiddetin haritası

2016 yılında bireysel cinayetlerin, şiddetin haritasına bölgelere göre baktığımızda; Marmara bölgesinde, basına yansıyan 246 olayla İstanbul birinci sırada bulunuyor. İstanbul’u 116 olayla Bursa, 108 olayla Kocaeli, 70 olayla Sakarya, 38 olayla Tekirdağ izliyor.

Marmara bölgesinin genelinde, 2015 yılıyla karşılaştırıldığında bireysel silahlı şiddetin 2016 yılında arttığı görülüyor. 2015 yılında İstanbul’da 225, Bursa’da 97, Kocaeli’de 89, Sakarya’da 54 olay basına yansımış…

Oy Samsun oy…

Karadeniz bölgesinin hırçın kenti bu yıl da Samsun… Bölge kapsamındaki 18 kent arasında olay sıralamasına bakıldığında Samsun’un üzücü, ama kendisinden sonraki il olan Çorum’a yüzde 400 fark attığı görülüyor… En ufak tartışmada bile bıçakların konuşulduğu kanısı uyandıran kentte, 2016 yılında toplam 166 bireysel silahlı şiddet basına yansımış. Samsun’u tüm Karadeniz bölgesinde sırasıyla 41 olayla Çorum, 37 olayla Trabzon, 32 olayla Zonguldak, 24 olayla Ordu, 16’şar olayla Düzce ve Kastamonu, 13’er olayla Tokat ve Giresun, 12 olayla Bartın, 11 olayla Bolu, dokuz olayla Amasya, sekiz olayla Rize, yedi olayla Sinop, altışar olayla Karabük ve Artvin, üç olayla Bayburt, iki olayla Gümüşhane izliyor.

Karadeniz’in en sakin kenti bu yıl Ardahan. Bir, Ardahan Göleli, yani Yanatlı köyünden bir emekli öğretmen tartıştığı eşini öldürüp, intihar etmiş, ama Kocaeli Darıca’da yaşanmış olay… Pek çok kendini asarak intihar olayının yaşandığı dikkat çeken bu kentte sadece 13 Nisan günü bir Orman İşletmesi çalışanının kardeşinin kafasına bir el ateş ederek intihar ettiği basına yansımış…

Samsun bir önceki yıl da (2015)  106 silahlı olayla bölgenin en kavgacı, en huzursuz kendi olarak basına yansımıştı…

Adana bildiğiniz gibi…

Evet değişen bir şey yok… Akdeniz bölgesinin en hırçın kendi ise bu yıl da yine Adana. 2015 yılında 118 silahlı olayın basına yansıdığı Adana’da uyuşturucu, sokak çatışmaları, maganda cinayetleri vs. son hızıyla sürdü ve 2016 yılında da 141 bireysel silahlı olay yansıdı… Bir önceki yıl 96 olayın yaşandığı turizm kenti Antalya’da da 2016 yılında artış yaşandı: 108…

Bölgedeki diğer illerde yaşanan bireysel silahlı şiddetin rakamları şöyle: Mersin 46, Maraş 31, Hatay 28, Osmaniye 26, Isparta sekiz, Burdur beş…

118 cinayetin basına yansıdığı Adana’da aslında durum daha da vahim. 2016 yılında asayiş olayları bakımından oldukça hareketli günler geçiren kentte, cinayet, yaralama, saldırı, uyuşturucu ticareti vs. organize suçlarla ilgili meydana gelen olaylarda polis ve jandarmanın düzenlediği operasyonlarda bir yılda toplam 4 bin 786 kişi gözaltına alındı. Bu da kentte her gün ortalama 13 kişinin işlediği bir suç yüzünden “şüpheli” sıfatıyla gözaltına alındığını ortaya koyuyor…

Ege bölgesinde 130 olayla İzmir birinci sırada gelirken, onu yine bir önceki yıl olduğu gibi Aydın 59, Manisa 46, Denizli 43, Muğla 38, Afyon 21, Kütahya 16 ve Uşak 8 olayla izliyor…

Konya da birinciliği bırakmıyor ve Aksaray?

Orta Anadolu Bölgesi’nde ise Konya yine silahlı şiddet olaylarında birinci 2015’te 67 olayın basına yansıdığı Konya’da 2016’da da, 90 olay basına yansıdı… 72 olayın basına yansıdığı başkent Ankara’yla aynı kulvarı paylaşan bir il dikkat çekiyor bu yıl Orta Anadolu bölgesinde: Aksaray…

Yöneticileri de eminiz ki farkındadır Aksaray’da bireysel silahlı olaylardaki artışın… 2015 yılında 13 olayın yansıdığı bu kentte 2016 yılında 14 kişinin öldüğü, bir kısmı ağır 92 kişinin yaralandığı toplam 72 olay yaşanmış…

Bu bölgedeki diğer illerin haritadaki sıralaması şöyle:

“Kayseri 52, Eskişehir 51, Karaman 13, Sivas 13, Niğde 10, Kırıkkale 8, Nevşehir 8, Kırşehir 8, Yozgat 6, Çankırı 2…”

Gaziantep ve Urfa’ya da dikkat

Güneydoğu’da bu yıl da şiddet haritasındaki sıralama değişmedi. Bölgede 2015 yılında 87 olayın yaşandığı Gaziantep yine lider ve ilk üçte sıralama değişmedi. 2016 yılında 99 olayın yaşandığı Gaziantep’i, 75 olayla Urfa, 48 olayla Diyarbakır izliyor. Tüm kentlerde geçen yıla göre artış görülüyor.

2016 yılında ayrıca Adıyaman’da 22, Mardin ve Batman’da 18’er, Kilis’te 16, Siirt’te 10, Şırnak’ta 9 olay dikkat çekiyor.

Doğu Anadolu bölgesinde, Malatyalılar belki yine tepki gösterecek, ama 2016 yılında da en çok olayın olduğu yer Malatya… Malatya’da 2016 yılında 44 silahlı şiddet olayı basına yansıdı. Bölgede 26 olayla Elazığ Malatya’yı izliyor…

Terör olaylarının yoğun olduğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde özellikle rakamlar değişkenlik gösterebilir. Emniyet birimlerine yansıyan rakamlar çok daha farklı olabilir. Ama Umut Vakfı olarak biz basına yansıyan rakamlarla istatistikleri oluşturduğumuz için görünen rakamlar bunlar…

İstatistiklerimize göre, terör olaylarının yoğun olduğu Doğu Anadolu Bölgesinde diğer bölgelerle kıyaslanınca çok az olay yaşanıyor gibi. 2016 yılında bu bölgede Malatya ve Elazığ’dan sonra çoktan aza sırasıyla Van’da 16, Ağrı ve Erzurum’da 14’er, Hakkari’de 10, Bitlis’te yedi, Erzincan’da beş, Kars’ta dört, Iğdır ve Muş’ta üçer, Tunceli’de iki, Bingöl ve Ardahan’da birer olay meydana gelmiş bulunuyor…

En çok olayın yaşandığı iller

Silahlı olayların en çok yaşandığı il tabii ki 2016’da da İstanbul. 50’den fazla cinayetin işlendiği iller sırasıyla şöyle:

1. İstanbul (246 olay)
2. Samsun (166)
3. Adana (141)
4. İzmir (130)
5. Bursa (116)
6. Antalya (108)
7. Kocaeli (108)
8. Gaziantep (99)
9. Konya (90)
10. Urfa (75)
11. Ankara (72)
12. Aksaray (72)
13. Sakarya (70)
14. Aydın (59)
15. Kayseri (52)
16. Eskişehir (51)

Ölüm ve yaralama rakamlarına bakıldığında ise 2016 yılında cinayet haritasında ilk 10’a giren iller  şöyle:

1. İstanbul (204 ölü, 173 yaralı)
2. Adana (127 ölü, 104 yaralı)
3. İzmir (115 ölü, 79 yaralı)
4. Gaziantep (91 ölü, 64 yaralı)
5. Bursa (83 ölü, 78 yaralı)
6. Antalya (76 ölü, 66 yaralı)
7. Ankara (74 ölü, 81 yaralı)
8. Konya (75 ölü, 65 yaralı)
9. Kocaeli (67 ölü, 76 yaralı)
10. Samsun (63 ölü, 155 yaralı)

Türkiye genelinde tüm illerdeki olay sayıların ve bu olaylardaki toplam ölü, yaralı sayılarıyla ilgili bilgi edinmek isterseniz aşağıdaki linkten 2016 şiddet haritasına ulaşabilirsiniz:

Umut Vakfı – Türkiye’nin Şiddet Haritası 2016

Ayrıca 2015-2016 Nüfusa Göre En Büyük İllerin Artış Yüzdeleri geçen yıla göre büyük artış gösteren illerle ilgili grafikler şöyle:

 

Tüm illerin 2015-2016 yıllarına göre olay sayısı bakımından kıyaslamasına ise şu linkten ulaşabilirsiniz:

Umut Vakfı – İllere Göre Kıyaslama

Sonuç olarak emniyet müdürlüklerinin envanterlerine bakıldığında da, Türkiye’de yaşanan şiddet ve cinayet olaylarının çok azının basına yansıdığı, ancak yaşanan bireysel şiddetin her yıl katlanarak arttığı görülüyor…

Umut Vakfı olarak biz “Türkiye’nin şiddet-cinayet haritası”nı ortaya koymak için  2016 yılında basına yansıyan olayları tek tek irdelerken kentlerin emniyet müdürlükleri de kendi bünyelerinde geçen yıl meydana gelen olayların istatistiklerini peyder pey açıklıyor ve Ankara’ya Emniyet Genel Müdürlüğü’ne, İçişleri Bakanlığı’na bu çalışmalarını ulaştırıyorlar…

Bu bağlamda 3-4 gün önce Anadolu Ajansı “İstanbul polisinin başarısı” başlığıyla 2015 ve 2016 yılında İstanbul’da meydana gelen cinayet ve yaralama olaylarıyla ilgili istatistikleri yayımladı. Olayların aydınlatılmasında polisin önemeli başarı elde ettiği belirtilen habere göre; 2015’te sadece İstanbul’da 374 cinayet ve 34 bin 218 yaralama vakası yaşanırken 2016 yılında 387 cinayet ve 34 bin 324 yaralama olayı meydana geldi. 2016 yılında işlenen cinayetlerin 353’i, yaralamaların ise 29 bin 322’sinin failleri belirlendi…

Gördüğünüz gibi basına yansımayan ne çok olay var. Ve gerçek rakamlar, Türkiye’de her yıl 4 bin dolayında insanın silahla öldürüldüğünü ortaya koyuyor. On binlerce insan da yaralanıyor…

Üzücü, ama son zamanlarda hak aramak için insanların mahkemelere başvurmak yerine alacak verecek konularında bile tartıştıkları arkadaşlarını, akrabalarını, ortaklarını, borçlularını öldürdükleri, sokak çatışmalarının yaşandığı dikkat çekiyor… Ortalıkta elini kolunu sallayarak dolaşan uyuşturucu çetelerinin şiddetine de emniyet birimleri bizlerden daha çok hakim..

Bu nedenle Umut Vakfı olarak “Herkes silah alsın”, “Silahlanın” gibi düşüncesizce açıklamalar yapan devlet yöneticilerine açıklama yaparken daha dikkatli olmaları çağrısında bulunurken yaşanan şiddetin, olayların azaltılabilmesi için insanların silaha ulaşmalarının zorlaştırılmasını, bunun için gerekli yasal düzenlemelerin yapılmasını istiyoruz…

Saygılarımızla

Umut Vakfı