Tweet

Türkiye’de sabit gelirliler, aylık kazançlarının yarıya yakınını kira ve gıdaya ayırıyor. Bu giderlere ulaşım masrafları da eklenince maaşın yaklaşık üçte ikisi erimiş oluyor

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Hanehalkı Bütçe Araştırması’nın 2013 yılı verilerine göre, Türkiye genelinde hanehalklarının harcamaları içinde en yüksek payı yüzde 25 ile konut ve kira alırken, yüzde 19.9’u gıda ve alkolsüz içeceklere ve yüzde 17.4’ü de ulaştırmaya ayrılıyor. Böylece, gelirin yüzde 62.3’lük bölümü bu üç kalem ile birlikte eritilmiş oluyor. TÜİK verilerine göre, Türkiye’de hanehalkı başına aylık ortalama tüketim harcaması, 2012 yılındaki 2 bin 366 liradan, yüzde 8.7 artışla 2 bin 572 liraya çıktı. 2013 yılında kentsel yerlerde 2 bin 851 lira olan hanehalkı başına aylık ortalama tüketim harcaması, kırsal yerlerde bin 910 lira olarak hesaplandı.

Gıdanın payı 2013’te arttı

Araştırmanın 2012 ve 2013 yılı sonuçları karşılaştırıldığında; 2012 yılında yüzde 19.6 olan gıda ve alkolsüz içecekler payının 2013’de yüzde 19.9’a çıktığı, konut ve kira harcamaları payının yüzde 25.8’den yüzde 25.0’e gerilediği görüldü. Ulaştırmanın payı ise yüzde 17.2’den yüzde 17.4’e çıktı.

Hane gelirlerine göre sıralı yüzde 20’lik gruplar itibariyle tüketim harcamalarının dağılımına bakıldığında, en yoksul yüzde 20’lik grupta yer alan hanehalklarının gıda ve alkolsüz içeçecekler harcamasına ayırdıkları pay yüzde 28.8 düzeyindeyken en zengin yüzde 20’lik gruptaki hanehalklarının ayırdığı pay yüzde 14.6 olarak belirlendi.

En az harcama sağlığa

Türkiye genelinde geçen yıl hanehalkları en az sağlığa harcama yaptı. Harcamaların yüzde 2.1’i sağlık, yüzde 2.4’ü ise eğitim hizmetlerine ayrıldı. Geçen yıl giyim ve ayakkabı harcamalarının payı ise yüzde 5.3 oldu.

Yoksullar eğitime para ayıramıyor

Eğitim harcamalarına gelirinin ancak yüzde 0.7’sini ayırabilen en yoksul kesimin toplam eğitim harcamaları içindeki payı yüzde 2.5’te kalırken en zengin yüzde 20’lik kesim, toplam eğitim harcamalarının yüzde 63.5’ini yaptı. Ulaştırma için yapılan harcamaların ise yalnızca yüzde 4.1’i en yoksul kesim tarafından yapıldı.

(Gazete ve ajanslar, 03 Eylül 2014)