Tweet

Önder YILMAZ

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’na sunum yapan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ile Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürü Enis Yavuz Yıldırım, cezaevlerindeki son duruma ilişkin istatistikleri paylaştı. Buna göre, 403 cezaevinde 322 bin 770’i erkek olmak üzere toplam 340 bin 268 hükümlü ve tutuklu bulunuyor. Cezaevlerindeki hükümlü oranı yüzde 83.95; tutuklu oranı ise yüzde 16.05. Bunların 14 bin 345’i kadın ve 3 bin 153’ü de çocuk. 34 cezaevinin projesi devam ederken, 26 cezaevi inşaat aşamasında.

2024’te 16, 2025’te ise 8 cezaevinin hizmete alınması öngörülüyor. Cezaevindeki suç profilleri ise şöyle: Cinsel suçlar 20.788 (yüzde 6), terör 21.934 (yüzde 7), firar 22.444 (yüzde 7), mala zarar verme 31.177 (yüzde 9), kasten öldürme 37.081 (yüzde 11) konut dokunulmazlığını ihlal 39 bin 341 (yüzde 12) dolandırıcılık 20.171 (yüzde 4), ateşli silahlar kanununa muhalefet 28.345 (yüzde 8), yağma 27.144 (yüzde 8), kişiyi hürriyetinden yoksun kılma 16 bin 383, uyuşturucu suçları 119.822 (yüzde 36), hırsızlık 82 356 (yüzde 28).

Cezaevlerinde 60 bine yakın uyuşturucu suçlusu var

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, bir vakıf üniversitesinin Şubat ayında düzenlediği ‘Uyuşturucu Madde Sempozyumu’na katıldığında da, uyuşturucu ile mücadeleye değinerek cezaevlerinde uyuşturucu ticareti suçundan 47 bin 255 kişi hükümlü, 12 bin 229 kişi tutuklu olmak üzere toplam 59 bin 485 kişinin olduğunu açıklamıştı. İnfazı süren 71 bin 478 kişi hakkında ise denetimli serbestlik uygulandığını belirten Adalet Bakanı; şunları söylemişti:

– 2005 öncesinde uyuşturucu kullanma suçu ile ilgili denetimli serbestlik uygulaması bulunmamaktaydı. 2005 yılında yeni Türk Ceza Kanunuyla, uyuşturucu madde kullanan kişi hakkında, infaz aşamasında tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine hükmolunacağını düzenledik. 2006 yılında yaptığımız düzenlemeyle uyuşturucu madde kullanma suçundan dava açıldığında, tedavi ve denetimli serbestlik uygulanabileceğini düzenledik.

– 2014 yılında 6545 sayılı Kanunla ise, uyuşturucu madde kullanan kişiler hakkında denetimli serbestlik kararının soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcısı tarafından verilmesi imkanı getirdik. Böylece tedavi uygulamasını infaz evresinden önce kovuşturma evresine, daha sonraki düzenleme ile de soruşturma evresine çekerek derhal tedaviye başlanmasını amaçladık.

YENİDEN SUÇ ORANI DÜŞTÜ

Uygulamanın denetimli serbestlik müdürlükleri ile alkol ve madde bağımlılığı tedavi merkezleri aracılığıyla yürütüldüğünü söyleyen Tunç şöyle devam etti:

– Denetimli serbestlik sisteminin kurulduğu 2005 yılından bu yana denetimli serbestlik müdürlüklerine toplam 1 milyon 593 bin 756 tedavi ve denetimli serbestlik kararı gelmiş olup halen 71 bin 478 kararın infazına devam edilmektedir. Denetimli serbestlik sisteminin kurulduğu 2005 yılından bu yana ise toplam 1 milyon 303 bin 640 kişiyle bireysel görüşme, grup çalışması, seminer ve benzeri eğitim ve iyileştirme çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

– 2023 yılında yapılan çalışmalarda 10 bin 366 aileye ulaştık. Denetimli serbestlik kapsamında yapılan faaliyetlerin sonuçlarını sürekli takip ediyoruz. Bu kapsamda, denetimli serbestlik uygulanan kişilerin 5 yıl içerisinde yeniden uyuşturucu kaynaklı suç oranı, 2018 yılında yüzde 33,50 iken; 2023 yılında yüzde 19,50’ye düşmüştür.

CEZA 20 YILDAN 30 YILA ÇIKARILDI

2014 yılında değiştirilen kanunlar ile uyuşturucu ticareti suçuyla ilgili de birçok düzenlemenin hayata geçirildiğini aktaran Yılmaz Tunç, “Uyuşturucuyu kaynağında kurutmak lazım, bunu ithal edenler, imal edenler, ihraç edenlerle ilgili cezaların arttırılması gerekiyordu” diyerek şunları kaydetti:

– Uyuşturucu ithal, imal ve ihraç suçu 10 yıldan 20 yıla kadar hapis cezasını gerektiriyordu. Bu suç 20 yıldan 30 yıla kadar çıkarıldı. Uyuşturucu maddenin çocuğa verilmesi veya satılması, bu suçun 3 veya daha fazla kişi tarafından ya da örgütün faaliyeti kapsamında işlenmesi durumunu, cezayı artırıcı nitelikli hal olarak kabul edildi. Bu suçtan koşullu salıverilme için ceza infaz kurumlarında koşullu salıverme süresini toplam cezanın 3’de 2’den, 4’de 3’e çıkardık.

– 2015 yılında suçun konusunun bazı uyuşturucu veya uyarıcı madde türlerinden olması halini cezayı artırıcı neden olarak düzenledik. Ayrıca uyuşturucu madde ticareti suçundan hükümlü olanları 2016 yılında yapılan lehe infaz düzenlemelerinde kapsam dışında bıraktık. 2017 yılında yapılan düzenlemelerle, Uyuşturucu madde suçlarında para cezalarının alt sınırını yükselttik.

47 BİNDEN FAZLA HÜKÜMLÜ

Uyuşturucu ve uyarıcı madde suçlarından ceza ve infaz kurumlarında tutukluların verilerini de açıklayan Bakan Tunç, şu bilgileri paylaştı:

– Ceza İnfaz Kurumlarımızda şu anda uyuşturucu ticareti suçundan 47 bin 255 kişi hükümlü, 12 bin 229 kişi tutuklu olmak üzere toplam 59 bin 485 kişi bulunmaktadır. Uyuşturucu bulundurmak veya satın almak suçundan, 5 bin 527 kişi hükümlü kişi bulunmaktadır.

– Cumhuriyet Başsavcılıklarımızca; uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti, kullanılmasının kolaylaştırılması, kullanmak için satın almak, bulundurmak suçlarıyla ilgili olarak; 2024 yılında şu ana kadar; 77 bin 793 soruşturma açılmış, 81 bin 339 şüpheli hakkında işlem yapılmış, 121 bin 221 derdest dosya bulunmaktadır.

(Sabah 14.06.2024, Sözcü 24.02.2024)