Tweet

CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 2002-2017 yılları arasında Türkiye’de yaşanan insan hakları ihlallerini derlediği raporunu, 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü’nde yayımladı. “AKP İktidarının Hak İhlalleri Enkazı” isimli raporda, 2002-2017 yılları arasında tespit edilen 44 bin 17 yaşam hakkı ihlalinden, bin 486’sının yargısız infaz ile dur ihtarı ve rasgele ateş açma olayları, 253’ünün faili meçhul cinayetler, 636’sının yasadışı örgüt saldırıları, 116’sının köy korucularının saldırıları, 133’ünün gözaltındaki ölümler, 14 bin 525’inin kadın cinayetleri, 20 bin 878’inin “iş cinayetleri” nedeniyle gerçekleştiği kaydedildi. Öte yandan 2011-2017 yılları arasında ise 3 bin 755 çocuk ölümünün meydana geldiği belirtildi.

En az can kaybı 2014 yılında

Raporda yer alan verilere göre, 2002-2017 döneminde en az yaşam hakkı ihlali, 454 hayat kaybı ile 2014 yılında yaşandı. En fazla can kaybı ise bin 671 kişi ile 2002 yılında gerçekleşti. Raporda, 2008-2017 yılları arasında 351 şüpheli asker ölümünün yaşandığı belirtildi.

CHP’li Tanrıkulu, yaşam hakkı ihlallerini ele aldığı raporunda 15 Temmuz Darbe Gişirimi’ne de yerdi. 15 Temmuz kalkışmasında 270 kişinin hayatını kaybettiğinin ve 2 bin 195 kişinin yaralandığının belirtildiği raporda, “FETÖ/PDY soruşturması ile bağlantılı olarak 4 kişi kuşkulu biçimde yaşamını kaybetmiştir. FETÖ/PDY soruşturması ile bağlantılı olarak 15 kişi intihar ederek yaşamına son vermiştir” denildi.

15 yılda 482 gazeteci tutuklandı

Tanrıkulu’nun raporuna göre, 2002-2017 yılları arasında en az 18 bin 762 kişi işkence ve kötü muameleye uğradı, en az 482 gazeteci tutuklandı. 15 Temmuz Darbe Girişimi sonrası ilan edilen Olağanüstü Hal kapsamında çıkarılan KHK’ler ile 5 bin 717 akademisyen görevinden ihraç edildi, 19 sendika, federasyon ve konfederasyon ile bin 412 dernek kapatıldı.

***

Hak ihlalleri OHAL’de zirve yaptı

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 69. yıldönümünde CHP, 2016 ve 2017 İnsan Hakları İhlalleri Raporu da yayımladı. İnsan ve Doğa Haklarından Sorumlu CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İzmir Milletvekili Zeynep Altıok’un yayımladığı raporlarda, OHAL dönemi insan hakları ihlalleri, cezaevindeki gazeteci ve milletvekilleri, ihraç edilen kamu çalışanları, polis şiddetine maruz kalanlar, sokağa çıkma yasağı sürecinde yaşananlar ve diğer hak ihlallerine yer verildi.

Zeynep Altıok’un 2016 ve 2017 İnsan Hakları İhlalleri Raporu’nda yer alan bilgi ve verilerden bazıları şu şekilde:

»Cezaevlerinde bin 348 kişi işkence ve kötü muamele gördü.

»2016 yılında sivillerin yaşam hakkını elinden alan 18 canlı bomba katliamı gerçekleştirildi. 8’ini TAK, 6’sını PKK, üstlendiği eylemlerin 5’i IŞİD tarafından gerçekleştirildi. Bu katliamlarda toplam 212 sivil yaşamını yitirirken bin 273 yurttaş da yaralandı.

»Sokağa çıkma yasakları nedeniyle en az 1 milyon 900 bin kişinin en temel yaşam, eğitim ve sağlık hakları ihlâl edildi. Sokağa çıkma yasakları uygulanan il ve ilçelerde uygulanan abluka sonucu gerçekleştirilen yıkımların da etkisiyle en az 500 bin insan zorla yerinden edildi, göçe zorlandı.

»2016 yılında Erdoğan’a hakaret ettiği iddiasıyla 240’ı çocuk 5 bin 28 kişi hakkında dava açıldı.

»2016 yılında 328 kadın öldürüldü. 2017’nin ilk 10 ayında 346 kadın katledildi. 399 çocuk cinsel istismara maruz bırakıldı.

»2017’nin ilk 10 ayında en az bin 683 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi.

(Birgün, 11.12.2017)