Tweet

Burcu CANSU

Sağlık Bakanlığı’nın 2018 Sağlık İstatistikleri Yıllığı’na göre 82 milyon nüfuslu Türkiye’de bir yılda 88 milyon 426 bin 734 görüntüleme hizmeti verildi.

Gereksiz ve standartlara uygun olmayan tetkikler hastaların defalarca radyasyona maruz kalmasına sebep oldu. Şehir Hastaneleri ve Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerin tamamına yakınında özel şirketlere yaptırılan görüntüleme hizmetleri, sonuçların okunamaması ya da hatalı olması gerekçesiyle tekrarlandı. Gereksiz yapılan çekimler sık sık kamuoyunda gündem oluyor.

2018 yılında hastalara çekilen MR, bilgisayarlı tomografi, ultrason, doppler ultrason, EKO ve mamografi sayıları şu şekilde:

MR: 15 milyon 283 bin 656

Bilgisayarlı tomografi: 18 milyon 321 bin 984

Ultrason: 26 milyon 36 bin 669

Doppler ultrason: 17 milyon 493 bin 209

EKO: 9 milyon 151 bin 403

Mamografi: 2 milyon 139 bin 813

Verilere göre, yüksek maliyetlerine karşın devlet hastanelerinde aylarca sıra beklemek istemeyen hastalar özel hastanelere başvurdu.

Üniversitelerde çekilenler şöyle oldu:

MR: 1 milyon 967 bin 369

Ultrason: 2 milyon 409 bin 65

Doppler ultrason: 938 bin 610

Özel hastanelerde ise şu şekilde:

MR: 3 milyon 135 bin 503

Ultrason: 5 milyon 629 bin 537

Doppler ultrason: 1 milyon 983 bin 226

Nüfustan daha fazla görüntüleme hizmeti verilmesi ise halk sağlığı açısından tehdit oluşturan radyasyon konusunu tekrar gündeme taşıdı. Bilgisayarlı tomografi ve mamografi hizmeti alan toplam 20 milyon 461 bin 797 kişi radyasyona maruz kaldı. Yapılan bilimsel araştırmalara göre gelecekte görüntüleme işlemlerinden kaynaklanan kanserler tüm kanserlerin yüzde 2’sini oluşturacak.

İNME VE BUNAMA ARTTI

Verilere göre, küresel hastalık yükü de arttı:

İstemik kalp hastalığı 2002 de 1 milyon 507 bin 528 iken 2017’de 1 milyon 509 bin 976 ya çıktı.
2002 yılında 457 bin 717 olan bronş ve akciğer kanseri 2017’de 655 bin 68’e çıkarken yüzde 37,70 arttı.

2002’de 413 bin 194 olan inme sayısı 2017’de 642 bin 929’a yükseldi. İnme oranı yüzde 55,60 arttı.

2002 yılında 262 bin 266 olan kronik akciğer hastalığı 2017 yılında yüzde 63,4 artarak 427 bin 595’e yükseldi.

Kronik böbrek hastalığı 2002 yılında 229 bin 221 iken yüzde 26,14 artarak 2017 yılında 289 bin 128’e yükseldi. Diyabet oranı yüzde 11 arttı. 2002 yılında 254 bin 821 olan diyabet, 2017 yılında 282 bin 840 oldu.

Alzheimer ve diğer bunama hastalıklarında da yüzde 64,4 artış görüldü. 2002 yılında 158 bin 90 olan Alzheimer 2017 yılında 259 bin 328’e yükseldi.

308 MİLYON KUTU SİNİR SİSTEMİ İLACI

Depresif bozukluk da ciddi bir artış görüldü. 2002 yılında 425 bin 365 iken 2017 yılında yüzde 21,67 artarak 517 bin 543’e yükseldi. Madde kullanım bozuklukları da yüzde 41,40 arttı. 2002 yılında 340 bin 91 olan madde kullanım bozuklukları 480 bin 893 oldu. Anksiyete bozuklukları da yüzde 25 arttı. 2002 yılında 238 bin 703 olan anksiyete bozuklukları 298 bin 724’e yükseldi. 2018 yılında 308 milyon kutu antidepresanları da kapsayan sinir sistemi ilaçları tüketildi.

HEKİME BAŞVURU YÜKSELDİ

Kişi başı hekime müracaat sayısı 2002 yılında 3,1 iken 2018 de 9,5’e yükseldi. 2002 yılında 74 milyon 827 bin 588 kişi birinci basamağa başvururken, 2018 yılında 265 milyon 496 bin 233 kişi başvurdu. 2002 yılında 124 milyon 313 bin 659 kişi hastanelere başvururken bu sayı 2018’de 497 milyon 969 bin 259 oldu. Özel hastaneye başvuru 2002 yılında 5 milyon 697 bin 170 iken 2018 yılında 74 milyon 675 bin 65’e yükseldi.

5 MİLYON AMELİYAT

2002 yılında toplam 1 milyon 598 bin 362 ameliyat yapılırken 2018 yılında 5 milyon 201 bin 738 ameliyat yapıldı. Özel hastanelerdeki ameliyat sayısı; 2002’de 218 bin 837 iken 2018’de 1 milyon 531 bin 822 oldu. Üniversite hastanelerinde ise 2002 yılında 307 bin 108 ameliyat yapılırken 2018’de bu sayı 903 bin 2’ye çıktı.

CEPTEN DAHA ÇOK HARCAMA

Yıllara göre kişi başı cepten yapılan sağlık harcaması 2002 yılında 56 TL’ydi. 2018’de bu sayı 352 TL’ye çıktı. 2002 yılında 271 olan özel hastane sayısı da artışı sürdürerek 577’ye yükseldi.

(Birgün, 29.01.2020)