Tweet

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre ülkemizde yaşlı nüfus oranı son 5 yılda yüzde 17 arttı. 100 yaş ve üzerindeki yaşlı kişi sayısı geçen yıl 5 bin 416 oldu.

TÜİK’in 2017 yılına ilişkin “İstatistiklerle Yaşlılar” çalışmasının sonuçlarına göre, Türkiye’de 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus 2013 yılında 5 milyon 891 bin 694 kişi iken, yüzde 17 artarak geçen yıl 6 milyon 895 bin 385 kişi oldu. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ise 2013 yılında yüzde 7,7 iken, geçen yıl yüzde 8,5’e yükseldi. Yaşlı nüfusun yüzde 44’ünü erkek, yüzde 56’sını kadın nüfus oluşturdu.

Nüfus projeksiyonlarına göre, yaşlı nüfus oranının 2023 yılında yüzde 10,2, 2030 yılında yüzde 12,9, 2040 yılında yüzde 16,3, 2060 yılında yüzde 22,6 ve 2080 yılında yüzde 25,6 olacağı tahmin ediliyor.

En yaşlı Sinop

TÜİK verileri, yaşlı nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2013 yılında yaşlı nüfusun yüzde 60,3’ü 65-74 yaş grubunda, yüzde 32,2’sinin 75-84 yaş grubunda ve yüzde 7,5’inin 85 ve daha yukarı yaş grubunda iken, geçen yıl yüzde 61,6’sı 65-74, yüzde 29,7’sinin 75-84 ve yüzde 8,6’sının 85 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldığı görüldü.

Yaşlı nüfus oranının en yüksek olduğu il, geçen yıl yüzde 18,2 ile Sinop oldu. Bu ili yüzde 16,8 ile Kastamonu, yüzde 15,4 ile Artvin ve Çankırı izledi. Yaşlı nüfus oranının en düşük olduğu il ise yüzde 3,2 ile Şırnak oldu. Bu ili yüzde 3,3 ile
Hakkâri ve yüzde 3,7 ile Van takip etti.

İnfografik: Anıl Karaca

Ayrıca yaşlı nüfusun yüzde 0,1’ini oluşturan 100 yaş ve üzerindeki yaşlı kişi sayısı, geçen yıl 5 bin 416 olarak kayıtlara geçti. Türkiye’de 100 yaşın üzerinde en fazla yaşlıya sahip ilk üç il, 691 kişi ile İstanbul, 262 kişi ile Urfa ve 251 kişi ile Mardin olurken, en az yaşlıya sahip ilk üç il, 3 kişi ile Ardahan, 5’er kişi ile Bayburt ve Bartın oldu.

***

Doğru beslenme ömrü uzatıyor

National Geographic uzmanlarından Dan Buettner, yaşları 100 civarında olan onlarca kişiyle yaptığı görüşmede uzun yaşamın sırrını inceledi. İşte o çalışmadan öne çıkanlar:

Amaç: Okinawalılar buna ‘ikigai’ diyor, Nicoyalılar ise ‘plan de vida’. Türkçesi: Bugüne neden uyandım? İnsanların işten güçten başka amaçları da var ve bu yaşam kalitesini arttırıyor.

Vites küçültme: İnsanlar da stresten azade değil. Ama kendilerini rahatlatma, ritmi yavaşlatma yolları var. Okinawa halkı, atalarını anmak için birkaç dakika ayırıyor. Ikarialılar şekerleme yapıyor.

Yüzde 80 kuralı: 2500 yıllık Konfüçyanist bir ifade: Hara hachi bu… Bu sözler, Okinawalılara sofradan midelerinin yüzde 80’i dolunca kalkmalarını hatırlatıyor. En basit öğünlerini öğleden sonra ya da akşamüstü yiyorlar; sonra da hiçbir şey yemiyorlar.

Bitkiye dön: Fasulye ve mercimek gibi besinlere ağırlık vermek 100 yaşına ulaşanların ortak noktası. Et ayda en fazla beş defa yeniyor; yendiğinde de büyüklüğü bir iskambil kartı destesini geçmiyor.

Hareket: Dünyanın en uzun yaşayan insanları halter çalışmıyor, maraton koşmuyor ya da hayatlarını spor salonlarında geçirmiyor. Bunun yerine bahçeleriyle uğraşıyorlar. İşe, pazara, arkadaşlarının evine, her fırsat bulduklarında yürüyorlar.

Şarap: Uzun yaşayan bölgelerdeki insanlar içiyor, ama fazla değil. Dan Buettner, günde bir-iki kadehi her zaman arkadaşlarla ve yemek yerken içtiklerini söylüyor.

***

Okinawa uzun ömürde başı çekiyor

Japonya: Burada ortalama ömür 83 yaş. “Ölümsüzler diyarı” adıyla anılan Okinawa adası uzun ömre dair bilimsel araştırmaların merkezi haline gelmiştir. Japonya’nın güney adalarında 100 yaşını aşkın 400’den fazla insan vardır.

İspanya: İspanya’da ortalama ömür 82,8 yıldır. Bunda zeytinyağı, sebze ve şaraptan oluşan Akdeniz diyeti kadar ‘siesta’nın da payı vardır.

Singapur: Singapur’da ortalama ömür 83,1 yıldır. ‘Mucizevi’ olarak adlandırılan bir sağlık sistemine sahiptir. Bebek ölümleri ve gebeliğe bağlı ölümler en düşük seviyededir ve önleyici bakıma ağırlık verilir.

İsviçre: Avrupa’nın en zengin ülkeleri arasında olan İsviçre’de erkeklerin ortalama ömrü 81 yıl. Sağlık hizmetlerinin gelişkinliğinin yanı sıra peynir tüketiminin de bunda önemli bir etken olduğu tahmin ediliyor.

Güney KORE: Araştırmalar, ortalama ömrün 90 yılı aştığı ilk ülkenin Güney Kore olduğunu gösteriyor. Bunda güçlü ekonomi ve gelişkin sağlık hizmetlerinin rolü kadar, yüksek tansiyon vakalarının Batılı ülkelerden çok daha düşük seyretmesinin etken olduğu belirtiliyor.

(Birgün,14.08.2018)