Tweet

Dünya bankasının yaptığı araştırma, 1.1 milyar insanın hiçbir kimlik belgesi bulunmadığını ortaya çıkardı. Bu insanlar, hiçbir eğitim ve sağlık hizmetinden yararlanamadıkları gibi, istatistiklerdeki buz dağının görünmez kısmını oluşturuyorlar.

Özellikle az gelişmiş ülkelerde daha yaygın görülen bu durumun evlilik dışı veya tecavüz sonucu doğan çocukları kapsadığı öne sürülüyor. Kayıt dışı çocukların hukuki görünmezliği ortadan kaybolmalarına ve sömürülmelerine yol açıyor.

Dünya Bankası’nın “Kalkınma için Kimlik Saptama” (ID4D – Identification for Development) programının yayınladığı rapora göre, Büyük kısmı Afrika ve Asya’da yaşayan bu kişilerin ne nüfus kayıtları, ne de kim olduklarını kanıtlayabilecekleri bir kimlik belgeleri var. Bu sebeple eğitim ve sağlık gibi hiç bir kamu hizmetlerinden yararlanamıyorlar. Bir milyardan fazla kişi, adeta birer hayalet gibi yaşıyor.

Uzmanlar, kimliği bulunmadığı için çocuk yaşta çalıştırılan, evlendirilen ya da köle olarak alınıp satılan insanların sayısının da doğru olarak tespit edilemediği uyarısında bulunuyor. En büyük etkenlerden biri yoksulluk.

Güney Amerika ülkelerinden Peru’nun Amazon ormanlarında yaşayanların en yakın nüfus dairesine gitmesinin 5 günü bulduğu ifade ediliyor.

Çin’de ise uzun yıllar devam eden tek çocuk sınırlaması nedeniyle ailelerin, diğer çocuklarına kimlik çıkartamadığı belirtiliyor.

BM temsilcisi ve Çocuk Yardım Örgütü Direktörü Anne Sophie Lois yaptığı açıklamada, “Birçok aile doğum kaydının önemi hakkında bilgilendirilmediği için dünya genelinde 1.1 milyardan fazla insan en temel haklardan yararlanamıyor. Afrika ve Asya’da ise doğum belgesi olmayan milyonlarca çocuk ancak okul çağına geldiğinde bir devlet dairesince tanınıyor. Kayıt dışı çocukların hukuki görünmezliği ortadan kaybolmalarına ve sömürülmelerine yol açıyor” ifadesini kullandı

İnsan ve hizmet arası mesafe

ID4D programı direktörü Vyjayanti Desai, bu sorunun birçok sebebi olduğunu fakat en büyük sebebin kalkınmakta olan ülkelerde insanlarla devlet hizmetlerinin arasındaki mesafe olduğunu söyledi. Örneğin Peru eski kalkınma bakanı Carolina Trivelli’ye göre Peru’da Amazon bölgesinde yaşayan topluluklar için en yakın devlet dairesine gitmek 5 güne kadar sürebiliyor.

Şiddete yatkınlar

Araştırmada ayrıca, Afrika ve Asya’da yaşayan, kimlik kaydı yapılmamış her üç çocuktan birinin şiddete daha yatkın olduğu belirtildi. Sorun özellikle de yoksulluk, ayrımcılık, salgınlar ve silahlı çatışmalarla mücadele edilen coğrafyalarda daha da şiddetli.

Temel haklardan yoksunlar

Birçok aile doğum kaydının önemi hakkında bilgilendirilmediği için dünya genelinde 1.1 milyardan fazla insan en temel haklardan yararlanamıyor ve reşit olmadan evlenmek veya çalışmak zorunda kalma ihtimalleri yükseliyor. Bu sebeple Afrika ve Asya’da milyonlarca çocuk ancak okul çağına geldiğinde bir devlet dairesince tanınıyor.

Dijital teknolojiler ise bu soruna bir nebze çözüm oluyor. Trivelli, “teknolojinin hafiflemesi ile her yere gidebilir ve biyometrik verilerini alabilirsiniz” diyor.

Mobil uygulama ile doğum ve ölüm kaydı

Uzmanlar gelişen teknoloji ile herkesin kayıt altına alınmasının kolaylaştığının altını çiziyor.

2005 yılında “Her Çocuk Önemli” kampanyasını başlatan sivil toplum kuruluşu Plan International projenin başlamasından bu yana 32 farklı ülkede 40 milyondan fazla çocuğun sisteme kaydedilmesine katkı verdi. Kurumun geliştirdiği dijital strateji kapsamında köy ve kasaba liderleri mobil bir uygulama indirip devlet dairelerinde bölgelerindeki doğum ve ölümleri bildirebiliyor. İSTANBUL/DHA

(www.karar.com, 22.10.2017)